Ogólnopolski Plebiscyt Wydarzenia Historycznego 2012 roku

20 kwietnia 2013 r. w Operze i Filharmonii Podlaskiej w Białymstoku odbyła się gala wręczania nagród w ogólnopolskim Plebistycie na Wydarzenie Historyczne 2012 roku, którego organizatorem jest Muzeum Historii Polski oraz portal historia.org.pl. Spośród 65 propozycji z całego kraju do finału trafiło 12, wybranych przez grono ekspertów (historyków, dziennikarzy, intelektualistów). W wyniku głosowania internautów zwyciężył projekt edukacyjny towarzyszący musicalowi Korczak, zrealizowany przez zespół Opery i Filharmonii Podlaskiej w Białymstoku. Wysokie – 5 miejsce zajęła inicjatywa Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń UP – odbudowa polskiego cmentarza w Koji nad Jeziorem Wiktorii w Ugandzie. Nekropolia ta jest jedyną pozostałością po istniejącym na tym terenie w latach 1942-1951 polskim osiedlu. Zamieszkiwało je ok. 3 tys. obywateli polskich, którzy na początku II wojny światowej zostali deportowani do Związku Sowieckiego, a następnie przez Iran, Indie dotarli na Czarny Ląd. Koja była jednym z 22 polskich ośrodków w Afryce Wschodniej i Południowej, w których łącznie mieszkało ponad 18 tys. osób. Warto przypomnieć, że pomysł odbudowy polskiego cmentarza w Koji narodził się w 2009 r. podczas misji Studenckiego Koła Naukowego Historyków Uniwersytetu Pedagogicznego na polskie nekropolie w Afryce Wschodniej. Zyskał on wsparcie Sybiraków z Polski, Wielkiej Brytanii, Francji, Australii, Kanady, Stanów Zjednoczonych, którzy w większości sfinansowali jego realizację. Brakujące fundusze dołożyła Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Dzięki ogromnej pracy i zaangażowaniu misjonarza ks. Ryszarda Józwiaka oraz jego podopiecznych na cmentarzu postawiono 96 betonowych krzyży, wyremontowano pomnik główny oraz ogrodzenie. Otwarcie odbudowanego cmentarza odbyło się 4 listopada 2012 r. Uroczystościom towarzyszyła międzynarodowa konferencja naukowa Polacy w Afryce Wschodniej 1942 -1952. zorganizowana przez pracowników Instytutu Historii oraz Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń UP. Cały projekt otrzymał również wsparcie władz Uniwersytetu Pedagogicznego, a także Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Wysokie miejsce w finale plebiscytu cieszy tym bardziej, że pomaga utrwalać pamięć o wojennych losach polskich Sybiraków. To nasz wspólny sukces!!!