dr Mariusz Solarz
Pracownik naukowo-techniczny CDZWiP
Absolwent studiów jednolitych magisterskich na kierunku historia Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, absolwent studiów wokalno-aktorskich, klasa śpiewu dr Janusza Borowicza, studia pierwszego stopnia oraz absolwent studiów wokalno-aktorskich drugiego stopnia, klasa śpiewu dr hab. Ryszarda Karczykowskiego Akademii Muzycznej w Krakowie. Absolwent studiów podyplomowych w zakresie wiedzy o społeczeństwie Wyższej Szkoły Nauk Pedagogicznych w Warszawie. Od 2021 r. doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, swoją rozprawę doktorską napisał na temat Działalności duszpasterskiej wśród ludności ewakuowanej z ZSRS w polskich osiedlach uchodźczych w Afryce Wschodniej i Południowej, Indiach, Meksyku i Nowej Zelandii (1942–1952).
Uczestnik i członek zespołu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, Stypendium Twórczego Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, Stypendium Naukowe Fundacji z Brzezia Lanckorońskich, członek grantu, którego kierownikiem był prof. Hubert Chudzio: „Pokolenia odchodzą. Relacje źródłowe polskich Sybiraków z Wielkiej Brytanii” w ramach Narodowego Rozwoju Humanistyki Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Członek Stowarzyszenia Muzeów Uczelnianych, a także Związku Sybiraków o. Kraków. Odznaczony Srebrną Odznaką za Zasługi dla Związku Sybiraków, oraz Odznaką Honorową Sybiraka.
Jako członek zespołu Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń, otrzymał zespołową nagrodę Ministra Edukacji i Nauki za osiągnięcia w zakresie działalności naukowej, a także medal i wyróżnienie dla oryginalnego zespołu badawczego zajmującego się ochroną materialnego i niematerialnego dziedzictwa świadków historii przyznany przez Kapitułę Nagrody i Medalu Zygmunta Glogera. Centrum było również finalistą nagrody BohaterON 2021. Włącz historię.
DZIAŁALNOŚĆ DYDAKTYCZNA I POPULARYZARORKA ORAZ WSPÓŁPRACE MIĘDZYNARODOWE
Współorganizator, koordynator i uczestnik misji naukowych, takich jak:
- dokumentacja polskiego kościoła Masindi oraz dokumentacja i renowacja polskich cmentarzy Masindi i Nyamegita na terenie Ugandy w ramach programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Miejsca Pamięci Narodowej za Granicą,
- renowacja polskiego cmentarza Kidugala na terenie Tanzanii w ramach programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Miejsca Pamięci Narodowej za Granicą,
- współorganizator projektu „Szlak ucieczki z Auschwitz rtm. Witolda Pileckiego, realizowany we współpracy z Małopolską Organizacją Turystyczną i Urzędem Marszałkowskim Województwa Małopolskiego oraz jednostkami samorządu terytorialnego
- renowacja polskiego cmentarza w Rusape w Zimbabwe 2018-2019, projekt realizowany przez UP, ZHR i IPN, odbudowa polskiej nekropolii w Rusape,
- „Zmierzch pokoleń – zapis notacji świadków historii w Małopolsce” we współpracy z Związkiem Sybiraków – Oddział w Krakowie – zapis relacji świadków historii w Małopolsce, dokumentacja ich losów,
- „Pamięć Kresów wśród mieszkańców Gliwic” realizowany przez Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie we współpracy z Muzeum w Gliwicach – zapis relacji świadków historii, dokumentacja ich losów,
- „Relacje źródłowe Sybiraków z województwa Kujawsko – Pomorskiego” we współpracy z Urzędem Marszałkowskim w Toruniu,
- „Ochotnica i Tylmanowa – Małe Ojczyzny – Wielkie Historie”, organizowanego przez Fundację Wolna Republika Ochotnicka. Prowadzenie warsztatów edukacyjnych z zakresu „historii mówionej”, zapis relacji źródłowych świadków historii, dokumentacja ich losów
- Grant finansowany przez Fundusz Inicjatyw Europejskich, „Polskie wsie na rumuńskiej Bukowinie. Szkice antropologiczno – historyczne”, misja naukowa Instytutu Historii i Archiwistyki UP,
- „Polscy Sybiracy w USA”,
- „Pamiętamy. Świadkowie historii i polskie nekropolie w Afryce Południowej. W 70. rocznicę zakończenia II wojny światowej”, projekt realizowany we współpracy z Ambasadą RP w Pretorii, zapis relacji świadków historii w Johannesburgu, dokumentacja ich losów, sporządzenie dokumentacji sybirackich cmentarzy w Zambii i Zimbabwe, renowacja polskiej nekropolii w Abercorn; publikacja internetowa poświęcona polskim cmentarzom sybirackim w Afryce,
- „Polscy sybiracy w Kanadzie”, projekt realizowany w ramach IV Kongresu Polskich Towarzystw Naukowych na Obczyźnie organizowanego przez Polską Akademię Umiejętności; Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń
- Inwentaryzacja grobów, kwater i cmentarzy wojennych na terenie Małopolski” – realizowany przez Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie wspólnie z Wojewodą Małopolskim w latach 2008-2016,
- „Polscy Sybiracy w Afryce w latach 1942-1952”, Instytut Historii UP, Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń UP we współpracy ze Związkiem Sybiraków – Zarządem Głównym w Warszawie, Radą Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Urzędem ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, 2012, zapis relacji sybiraków w Ugandzie, renowacja polskiej nekropolii w Koji nad Jeziorem Wiktorii, wykonanie dokumentacji, organizacja sesji naukowej „Polscy Sybiracy w Afryce w latach 1942-1952”,
- „Polscy Sybiracy w Australii”, Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń UP, zapis relacji świadków historii w Perth, dokumentacja ich losów
- „Pamiętamy. Polskie cmentarze w Afryce Wschodniej”, , Instytut Historii UP, we współpracy z Małopolskim Urzędem Wojewódzkim i Urzędem Miasta Krakowa, 2009 r., dokumentacja i renowacja polskich cmentarzy sybirackich w Tanzanii i Ugandzie, pokłosiem projektu była sesja naukowa pt. „Z mrozów Syberii pod słońce Afryki. W 70. rocznicę przybycia polskich Sybiraków do Afryki Wschodniej i Południowej”, wystawa tematyczna, film dokumentalny pt. „Wyszli z ziemi niewoli… W 70. rocznicę podpisania układu Sikorski – Majski” (2010) oraz publikacja pokonferencyjna (2012),
- „Akcja „Wisła” we wspomnieniach ludności Łemkowszczyzny”, projekt realizowany przez Uniwersytet Pedagogiczny we współpracy z Narodowym Centrum Kultury w 2007 roku, kierownik projektu: dr hab. Hubert Chudzio, Finansowanie: NCK. Cykl ok. 60-ciu wywiadów z Łemkami,
- Koordynator projektu „Renowacja i dokumentacja polskiego cmentarza w Kidugali w Tanzanii z lat 40. XX. wieku” projekt realizowany w ramach programu Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu Miejsca Pamięci Narodowej za Granicą, we współpracy z Fundacją Uniwersytetu Pedagogicznego Pro Universitatis, 2021 r.,
- „Inicjatywa doskonałości – uczelnia badawcza” projektu Uniwersytetu Pedagogicznego w ramach programu MNiSW pt. (priorytetowy obszar badawczy: Przymusowe migracje i zbrodnie przeciwko ludzkości. Pamięć i postpamięć w procesie edukacji”, uczestnictwo w pracach Zespołu Przymusowych Migracji i Zbrodni Przeciwko Ludzkości)
WYSTAWY I FILMY
Autor i współautor wystawy „Sybir – utrwalone w kadrze, zapamiętane w obrazach. 80. rocznica masowych wywózek Polaków”, Kraków 2020, „Polskie Instytucje Naukowe w świecie” publikowanej w „Inteligencja Polska w świecie”, red. Z. Kolenda, H. Chudzio, D. Praszałowicz, Kraków 2018, „Polskie dzieci w Iranie w latach 1942-1945. Konsekwencje układu Sikorski-Majski” – we współpracy z MUW, Kraków, lipiec 2018, „W ogrodach Isfahanu. Polacy w Iranie w czasie II wojny światowej”, we współpracy z Instytutem Polskim w Paryżu, kwiecień 2018 r, „Africa – the new home. From the snows of Siberia to the sun of Africa. Poles in Africa 1942 – 1952”, przygotowanej przez Ambasadę Polską w Nairobi przy współpracy z CDZWiP, listopad 2017 r, „Ludzie od Andersa. Życiorysy”, wystawa towarzysząca wydarzeniu „Włochy – Polska – Europa”, Kraków, marzec 2018, „Polscy dyplomaci w Kazachstanie w latach 1941-1943” , wystawa przygotowana we współpracy z Ambasadą RP w Astanie, otwarcie ekspozycji 15 czerwca 2015 r. w Muzeum Pierwszego Prezydenta Kazachstanu w Astanie, „Polscy Sybiracy w świecie”, wystawa przygotowana w ramach IV Kongresu Polskich Towarzystw Naukowych na Obczyźnie Polskiej Akademii Umiejętności, Kraków 2015, „Polskie delegatury w Kazachstanie w latach 1940-1942”, przygotowanej w ramach V Kongresu Polskich Towarzystw Naukowych w Świecie Polskiej Akademii Umiejętności, Kraków 2017, „Polskie instytucje w świecie”, w ramach V Kongresu Polskich Towarzystw Naukowych w Świecie Polskiej Akademii Umiejętności, Kraków 2017. Współautor 5 scenariuszy i wystaw, które były efektem realizacji grantu pt. „Pokolenia odchodzą. Relacje źródłowe polskich Sybiraków z Wielkiej Brytanii” w latach 2012-2016. Autor opracowania mapy szlaku wojennego Józefa Kowalskiego i Jana Folgi w ramach wystawy tymczasowej w Muzeum Regionalnym w Bachowicach, styczeń 2023 r. Współautor wystawy „Polscy Sybiracy w Australii”, ekspozycja w Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie, 2012 r., a także podczas wizyty australijskich parlamentarzystów w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim w Krakowie, wystawy w Muzeum Archeologicznym w Krakowie, dot. losów polskich Sybiraków – uchodźców ze Związku Sowieckiego (cywilów i żołnierzy Drugiego Korpusu Polskiego), w ramach aktywności Muzeum Droga do Wolności im. gen. W. Andersa” i CDZWiP UP – współpraca z Muzeum Archeologicznym w Krakowie (w trakcie realizacji, planowane otwarcie wystawy: wrzesień 2021), „Od Tengeru do Rusape. Renowacja polskich cmentarzy w Afryce Wschodniej i Południowej. Ekspedycje 2009-2019”, film dokumentalny zrealizowany w CDZWiP UP.
Od 2000-2020 członek Stowarzyszenia Mieszanego Chóru Mariańskiego pod dyr. dr. Jana Rybarskiego, pełnienie obowiązków solisty, chórzysty, inspektora, asystenta dyrygenta, bibliotekarza oraz kronikarza. Zespół posiada wiele nagród i odznaczeń w tym: Złoty medal „750-lecia lokacji Miasta Krakowa” dla Mieszanego Chóru Mariańskiego z okazji jubileuszu 60-lecia działalności artystycznej zespołu – 2010 r.; Brązowy Medal Cracoviae Merenti w 2008 r.- najwyższe odznaczenie Królewskiego Miasta Krakowa; Medal Papieski „Pro Ecclesie et Pontifice” za zasługi dla muzyki kościelnej, 2000 r. Zainteresowania naukowe opiera głównie na tematyce polskich osiedli uchodźczych w Afryce wschodniej i Południowej, Indiach, Nowej Zelandii oraz Meksyku, działalności duszpasterskiej w polskich osiedlach uchodźczych, polskich osiedli i cmentarzy na terenie Afryki Wschodniej i Południowej z lat 1942-1952, prywatnie interesuje się polskimi kompozytorami i muzykami XIX wieku, piosenką żołnierską w II Korpusie pod dowództwem gen. W. Andersa, muzyką, turystyką górką i rowerową, a także szerokorozumianymi podróżami.